Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD 2015 ) docelowe wartości poziomu glukozy we krwi u osób chorych na cukrzycę powinny wynosić:
Glikemia na czczo i przed posiłkami*
70 – 100 mg/dl
Nieprawidłowa glikemia na czczo 101-125 mg/dl
Kontrolowanie cukrzycy 2 godziny po posiłku*
< 160 mg/dl – cukrzyca t.1.
< 200 mg/dl – cukrzyca t.2.
Zalecenia te dotyczą większości osób ale nie wszystkich! Twój docelowy poziom glukozy może być niższy lub wyższy, a zadaniem zespołu edukacyjnego jest ustalenie takich wartości docelowych, które są odpowiednie w Twoim przypadku.
Teraz wszystko zależy od Ciebie
Kontrolowanie cukrzycy jest trudnym zajęciem, lecz wartym każdego wysiłku. Czujesz się najlepiej, gdy poziom glukozy we krwi jest prawidłowy lub bliski normy.
Uzyskanie kontroli nad poziomem glukozy we krwi może potrwać jakiś czas, jeśli jednak będziesz nad tym pracować, wkrótce zauważysz poprawę.
Utrzymywanie prawidłowego poziomu cukru we krwi
Istnieją dwa dobre sposoby sprawdzenia, czy Twoja choroba jest pod kontrolą i oba warto stosować:
- Oznaczanie poziomu glukozy we krwi.
- Należy współpracować z lekarzem rodzinnym lub diabetologiem i pielęgniarką edukacyjną, dzięki którym można nauczyć się obsługi jednego z wielu glukometrów przeznaczonych do samodzielnego przeprowadzania pomiarów glikemii.
- Należy poprosić lekarza rodzinnego lub diabetologa o opracowanie właściwego schematu samokontroli. Być może konieczne będzie badanie poziomu glikemii przed posiłkami lub przed snem. Ponadto zalecenia PTD* wskazują, że badanie poziomu glukozy we krwi po posiłkach jest dobrą metodą sprawdzenia, w jakim stopniu choroba jest kontrolowana.
- Oznaczanie stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c).
- Dzięki temu badaniu można w lepszym stopniu przekonać się, czy choroba jest pod kontrolą, ponieważ wyniki testu wskazują średni poziom glukozy we krwi w okresie 2-3 miesięcy.
- W zależności od schematu leczenia i stopnia kontroli cukrzycy test HbA1c należy przeprowadzać w laboratorium analitycznym co 3-6 miesięcy.
Przed posiłkiem i przed snem
Należy prowadzić rejestr wyników pomiarów glikemii np. w zeszycie samokontroli i przedstawiać go lekarzowi w trakcie wizyt, aby mógł dokonać ich oceny.
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) stężenie HbA1c powinno wynosić poniżej 6,5% w cukrzycy typu 1 oraz poniżej 8,5 % w cukrzycy typu 2 w zależności od różnych czynników.
Natomiast w Twoim przypadku lekarz prowadzący sam określi właściwe stężenie docelowe.
Korzyści wynikające z kontrolowania choroby
- Utrzymywanie poziomu glukozy we krwi na wysokości zbliżonej do normy może pomagać w zapobieganiu wielu poważnym problemom związanym z cukrzycą.
- Utrzymywanie poziomu glukozy we krwi na wysokości zbliżonej do wartości prawidłowych znacznie poprawi Twoje samopoczucie. Zbyt wysoki lub zbyt niski poziom glukozy we krwi może wywołać uczucie zmęczenia, nudności i/lub ogólnie złe samopoczucie.
- Kontrola cukrzycy oznacza uniemożliwienie chorobie przejęcia kontroli nad Tobą.
- Wyrównana cukrzyca w mniejszym stopniu zakłóci Twoje życie i to Ty kontrolujesz cukrzycę.
Współpraca z zespołem edukacyjnym
Choć codzienna terapia cukrzycy w dużym stopniu zależy od Ciebie, kontrolowanie choroby jest zawsze zadaniem zespołowym. Aby przekonać się , że leczenie cukrzycy przebiega prawidłowo, potrzebujesz profesjonalnej pomocy, np. wizyt lekarskich i badań laboratoryjnych. Dzięki temu wszystkie problemy (jeśli wystąpią ) zostaną szybko wykryte.
Nie należy zapominać, że specjalista zawsze jest pomocny w rozwiązywaniu problemów.
W skład zespołu edukacyjnego wchodzą:
- lekarz specjalista;
- personel medyczny, np. pielęgniarka edukacyjna, dietetyk;
- inni specjaliści, np. lekarz okulista, stomatolog, chirurg lub fizykoterapeuta (w zależności od potrzeb a także rodzina, przyjaciele i inne osoby udzielające wsparcia.
Zdobywaj potrzebną wiedzę i umiejętności
Niniejszy materiał stanowi dobry wstęp do nauki o Twojej chorobie. W wielu szpitalach i poradniach prowadzone są programy edukacyjne związane z cukrzycą, dzięki którym możesz dowiedzieć się więcej o tej chorobie. Programy te obejmują naukę ważnych umiejętności, m.in. wykonywania samodzielnych pomiarów poziomu glukozy we krwi, planowania diety i przyjmowania leków.
*Wytyczne Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2015 rok
Informacje te nie stanowią porady lekarskiej, która może być udzielona wyłącznie przez lekarza. Autorka nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody związane z wykorzystaniem informacji jako porady lekarskiej.
Dr nauk med. Joanna Kusowska